Καλύφθηκε το κενό για το BULLYING

Η Σοφία Τρεκλή είναι δικηγόρος και μαμά 2 υπέροχων κοριτσιών. Γράφει συχνά για το Babytips.gr και κάθε φορά εκτός από την ενημέρωση για τα νέα νομικά δεδομένα, καταφέρνει να μας εμφανίσει επιλογές που δεν γνωρίζαμε ότι έχουμε. Σήμερα μας ενημερώνει για τη σημασία της αλλαγής του άρθρου 312 ΠΚ για τον εκφοβισμό (bulling). Το νομικό κενό που καλύφθηκε, αφορά τα ανήλικα παιδιά και γενικότερα τις αδύναμες ομάδες.

 

Γράφει η Σοφία Τρεκλή / Δικηγόρος Αθηνών

Στην σημερινή κοινωνία, και δη την Ελληνική, τα παιδιά είναι το κέντρο σε πολλές οικογένειες. Είναι αυτά που θέλουμε να προστατέψουμε, να βοηθήσουμε, να ενισχύσουμε. Και εκεί που τα πάμε όλα καλά, είμαστε ενθουσιασμένοι με το σχολείο, τις επιδόσεις του παιδιού μας, την κοινωνική του ζωή, ξαφνικά το βλέπουμε να μαραζώνει. Γίνεται επιθετικό, κλείνεται στον εαυτό του… Και με τα πολλά μαθαίνουμε πράγματα για την σχολική καθημερινότητα του παιδιού μας και τρομάζουμε:  «Ο Χ με χτύπησε στο σχολείο για να μου πάρει το φαγητό» ή «ο Χ με κορόιδευε την ώρα του μαθήματος» ή «ο Χ και ο φίλος του ο Ψ μάζεψαν τρία παιδιά γύρω μου και μου φώναζαν ονόματα με σκοπό να με υποχρεώσουν να πέσω στα γόνατα» ή και ακόμα χειρότερα «ο Χ και ο Ψ με κρατούσαν ενώ ο Δ με χτύπαγε μαμά».

 

Και τώρα τι γίνεται;

Το θέμα πολύπλοκο και πολυδιάστατο. Οι εντάσεις πολλές, τα συναισθήματα σαν θύελλα μας κατακλύζουν από παντού. Και δυστυχώς τα αισθήματα της οργής και του θυμού  είναι εύκολο να υπερισχύσουν της λογικής και της ψυχραιμίας. Και ας ξέρουμε ότι ο Χ, ο Ψ, ο Δ, οι θύτες, δηλαδή αυτοί που χτυπάνε τα άλλα παιδιά, ή τα εξυβρίζουν ή τους προκαλούν μεγάλη ψυχολογική πίεση με την συμπεριφορά τους, όλοι αυτοί έχουν υπάρξει οι ίδιοι θύματα πρώτα και  δεν έχουν βοηθηθεί από το κοινωνικό σύνολο. Οπότε την συμπεριφορά τους αυτή την μεταφέρουν στους άλλους.

Όσο και να φαίνεται περίεργο θύματα τέτοιας σκληρής συμπεριφοράς, που έχουν αρνητική επίδραση στον ψυχικό κόσμο του θύματος, δεν έχουν πέσει μόνο ανήλικοι, παιδιά δηλαδή αλλά και ενήλικοι, ο παππούς με  ALZHAIMER, η γιαγιά με γεροντική άνοια ακόμα και ένας άνθρωπος καθηλωμένος σε ένα κρεβάτι ύστερα από ένα τροχαίο ατύχημα.

 

Τι μπορεί να κάνει σε αυτές τις δύσκολες καταστάσεις ένας γονιός;

Υπάρχουν περιπτώσεις που η συζήτηση, η συναναστροφή με το παιδί που βιαιοπραγεί στο σπίτι του θύματος, η στενή συνεργασία των γονέων με τους δασκάλους και τον διευθυντή του σχολείου, οι θετικές πρωτοβουλίες που έχουν να κάνουν με την κοινωνική συναναστροφή και την γνωριμία των παιδιών του σχολείου, [όπως  «μίλα πρώτος στον απομονωμένο» ή  «υιοθέτησε ένα πρωτάκι» (για παιδιά δημοτικού)], έχουν τόσο καλά αποτελέσματα που οι βίαιες ή σκληρές συμπεριφορές εκλείπουν.

 

Όμως πραγματική νομική κάλυψη για τέτοια περιστατικά δεν υπήρχε μέχρι τώρα.

 

Το νομικό αυτό κενό, της αναγνώρισης της ψυχικής υγείας ως προστατευόμενο αγαθό, κάλυψε για πρώτη φορά ρητά ο νομοθέτης με τον νόμο 4322/2015 άρθρο 8. Με το προαναφερθέν άρθρο επήλθε μια σημαντική αλλαγή, δηλαδή στο άρθρο 312 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο αντικαταστάθηκε ολόκληρο και πλέον έχει ως εξής:

1. Αν δεν συντρέχει περίπτωση βαρύτερης αξιόποινης πράξης, τιμωρείται με φυλάκιση, όποιος με συνεχή σκληρή συμπεριφορά προξενεί σε τρίτον σωματική κάκωση ή άλλη βλάβη της σωματικής ή ψυχικής υγείας. Αν η πράξη τελείται μεταξύ ανηλίκων δεν τιμωρείται εκτός αν η μεταξύ τους διαφορά ηλικίας είναι μεγαλύτερη από τρία (3) έτη, οπότε επιβάλλονται μόνο αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα.
2. Αν το θύμα δεν συμπλήρωσε ακόμη το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του και ο δράστης το έχει στην επιμέλεια ή στην προστασία του ή ανήκει στο σπίτι του δράστη ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή το έχει αφήσει στην εξουσία του ο υπόχρεος για την επιμέλεια του ή του το έχουν εμπιστευθεί για ανατροφή, διδασκαλία, επίβλεψη ή φύλαξη έστω προσωρινή, αν δεν συντρέχει περίπτωση βαρύτερης αξιόποινης πράξης, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος με συστηματική παραμέληση των υποχρεώσεων του προς τα προαναφερόμενα πρόσωπα γίνεται υπαίτιος να πάθουν σωματική κάκωση ή βλάβη της σωματικής ή ψυχικής τους υγείας.

 

Τι σημαίνει αυτό;

Πρώτον
Αν ένα παιδί Δημοτικού δεχθεί συνεχή σκληρή συμπεριφορά από ένα παιδί Γυμνασίου, το Γυμνασιόπαιδο θα κληθεί να λογοδοτήσει ποινικά, αν με την  συμπεριφορά του αυτή προξενήσει βλάβη του σώματος ή της ψυχικής υγείας στο πρωτάκι ή κάκωση του σώματος.

 

Δεύτερον
Αν στον παππού, την γιαγιά, τον άνθρωπο που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του γενικότερα,  που διαμένει σε ένα γηροκομείο ή οικοτροφείο  ή και στο σπίτι του με προσωπικό, αν στο άτομο αυτό δημιουργούν βλάβη της ψυχικής υγείας ή σωματική βλάβη π.χ. οι νοσηλευτές , οι άνθρωποι που έχουν την ευθύνη για το άτομο αυτό μπορούν να επιδιώξουν και να καταφέρουν την ποινική τιμωρία των  δραστών.
Βλέπετε είναι η πρώτη φορά που έχουμε την έννοια της βλάβης της ψυχικής υγείας, όπως επίσης είναι η πρώτη φορά που προστασία δίνεται όχι μόνο σε ανήλικους αλλά και σε ενήλικους.

 

Τρίτον
Αν θύμα και θύτης είναι ανήλικοι τότε δεν βάζουμε τον θύτη φυλακή, αλλά του επιβάλλονται αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα.

 

Τέταρτον
Αν το θύμα είναι ανήλικος και ο δράστης ενήλικος η αξιόποινη πράξη τιμωρείται τουλάχιστον με ποινή φυλάκισης 6 μηνών.
Έτσι λοιπόν οι έχοντες την επιμέλεια ενός ανηλίκου ή αυτοί που φροντίζουν έναν ανυπεράσπιστο έχουν ακόμα έναν τρόπο άμυνας απέναντι στην σκληρή συμπεριφορά του δράστη όταν αυτή δημιουργεί βλάβη  στο θύμα στην σωματική ή την  ψυχική του υγεία ή του προκαλούν σωματική κάκωση.

 

Γράφει η Σοφία Τρεκλή / Δικηγόρος Αθηνών.