Ξένες γλώσσες και παιδί

Ποια είναι η "σωστή" ηλικία για να ξεκινήσουν τα παιδιά την εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας; Αυτό αναρωτιούνται όλοι οι γονείς και συζητούν μεταξύ τους και με τους δασκάλους στο σχολείο. Η Χριστίνα Μαγκλιβέρα (Ειδική Παιδαγωγός, M.Ed.) μας αναλύει τους παράγοντες που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ώστε να πάρουμε την απόφαση που μας ταιριάζει. 

Τη ρωτήσαμε:

Ποια ηλικία είναι η ιδανική για να μάθουν τα παιδιά μια άλλη γλώσσα;  

Παρόλο που δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτοι, καθώς η απάντηση (και) σε αυτήν την ερώτηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, μπορούμε να πούμε με μια σχετική βεβαιότητα ότι το σωστότερο είναι να συνδυάσουμε το ξεκίνημα σε μικρή ηλικία και να συνεχίσουμε τα μαθήματα μέχρι τουλάχιστον το τέλος της εφηβείας.

Στις μέρες μας, η γνώση τουλάχιστον των Αγγλικών θεωρείται σχεδόν αυτονόητη. Λόγω της χρήσης του υπολογιστή και του διαδικτύου, οι περισσότεροι είμαστε αρκετά εξοικειωμένοι με τη συγκεκριμένη γλώσσα και είναι από τις πιο συνηθισμένες επιλογές δεύτερης γλώσσας στην Ελλάδα.
Αφού κατακτήσουμε τις βάσεις στη δεύτερη γλώσσα, το να μάθουμε μια τρίτη ή και τέταρτη είναι πολύ πιο εύκολο.

Ας δούμε ποιους παράγοντες θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας σε σχέση με την εκμάθηση των ξένων γλωσσών:

Υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν πως αν στόχος μας είναι η τέλεια προφορά, είναι καλύτερα να ξεκινήσουμε νωρίς (από 4-7 ετών). Τολμάμε περισσότερο όσο πιο μικροί είμαστε, μαθαίνουμε σε άλλες συνθήκες, μέσα από παιχνίδια ή τραγούδια και οι μεγάλοι αποδέχονται πιο εύκολα τα λάθη μας, βοηθώντας μας έτσι να έχουμε αυτοπεποίθηση. Η ουσιαστική διαφορά, είναι πως μαθαίνοντας μια ξένη γλώσσα πριν τα επτά μας χρόνια, έχουμε πολλές περισσότερες πιθανότητες να κατακτήσουμε άπταιστη προφορά, ομιλία και κατανόηση του προφορικού και του γραπτού λόγου, ανεξάρτητα από το κατά πόσο γνωρίζουμε τη σωστή ορθογραφία, τους χρόνους των ρημάτων ή τους κανόνες του συντακτικού.

Άλλοι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι καλύτερα να ξεκινήσουμε αργότερα (από 11 ετών και μετά) εφόσον έχουμε ήδη κατακτήσει και κατανοήσει τη δομή μιας γλώσσας. Κατανοούμε, μαθαίνουμε και εφαρμόζουμε τους κανόνες της γραμματικής καλύτερα και έτσι μαθαίνουμε σε βάθος τη γλώσσα.

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία εκμάθησης μιας γλώσσας και για κάθε περίπτωση υπάρχουν διαφορετικοί μηχανισμοί εκμάθησης.
Ένας παράγοντας είναι τα κίνητρα. Για παράδειγμα οι έφηβοι ή οι ενήλικες συνειδητοποιούν τα οφέλη τού να γνωρίζουν καλά μια ξένη γλώσσα, οπότε ίσως προσπαθούν περισσότερο από τα μικρά παιδιά.

Ένας άλλος παράγοντας είναι η αναγκαιότητα. Είναι σίγουρα πιο εύκολο να μάθουμε μια γλώσσα ζώντας στη χώρα που τη μιλούν. Ακόμα και εδώ υπάρχουν πολλές διαφορετικές περιπτώσεις και διαφορετικοί τρόποι εκμάθησης της γλώσσας. Για παράδειγμα, θα παίξει ρόλο η ηλικία και  ο λόγος της παραμονής στην ξένη χώρα. Εάν μιλάμε για μικρά παιδιά παίζει ρόλο η εθνικότητα των γονιών καθώς και η ηλικία του παιδιού.

Ακόμα ένας παράγοντας που παίζει ρόλο στην εκμάθηση μιας γλώσσας είναι και η ύπαρξη κάποιας μαθησιακής δυσκολίας ή δυσλεξίας. Εάν ένα παιδί δυσκολεύεται στα μαθήματα της ξένης γλώσσας, οι εκπαιδευτικοί μπορούν:
- να εξηγούν, όποτε είναι εφικτό, τα σημαντικά σημεία του μαθήματος στην πρώτη γλώσσα του παιδιού.
- να προτρέψουν το παιδί να ηχογραφήσει το μάθημα για να το ακούσει ξανά όσες φορές θέλει.
- να χρησιμοποιούν οπτικά βοηθήματα, παιχνίδια και τραγούδια στο μάθημα.
- να μην πιέζουν το παιδί να μιλάει στο μάθημα, αλλά να το ενθαρρύνουν να μιλήσει όταν πιστεύουν πως ξέρει την απάντηση.
- να συζητούν τις άγνωστες λέξεις και την περίληψη ενός νέου κειμένου, πριν ζητήσουν από το παιδί να το διαβάσει.
- να εισάγουν νέες λέξεις και κανόνες σταδιακά
-να κάνουν πολύ συχνές επαναλήψεις
- να επιβραβεύουν το κάθε μικρό βήμα Σε κάθε περίπτωση όσο περισσότερα ερεθίσματα έχουμε στην ξένη γλώσσα που θέλουμε να μάθουμε τόσο περισσότερο θα βοηθηθούμε. Μπορούμε να διαβάσουμε εφημερίδες και περιοδικά, ή ιστοσελίδες στο διαδίκτυο στη γλώσσα αυτή, να βλέπουμε ταινίες χωρίς υπότιτλους, να ακούμε τραγούδια προσπαθώντας να καταλάβουμε και να μάθουμε τους στίχους!
Ας χρησιμοποιήσουμε λοιπόν αυτές τις απλές τεχνικές ενισχύοντας και τα παιδιά μας στην προσπάθειά τους να μάθουν μια ξένη γλώσσα!

 

γράφει: Χριστίνα Μαγκλιβέρα (Ειδική παιδαγωγός) 

Photo Credit: Lupuca via Compfight cc

  

σχετικά άρθρα:

Μαθησιακές δυσκολίες

Δυσκολίες μάθησης και η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης

Διαφορετικότητα. Πως την εξηγούμε στα παιδιά

Η διαφορετικότητα στο σχολείο

Δυσλεξία. Μαθαίνω παίζοντας

Το παιχνίδι ως μέσο μάθησης