Υποχρεωτική Διαμεσολάβηση - Οικογενειακό Δίκαιο

Τι είναι η υποχρεωτική διαμεσολάβηση (Ν. 4640/2019) , τι αλλάζει, γιατί πρέπει να προσέξω, ποια είναι η διαδικασία;

Τα παραπάνω ερωτήματα θα απαντηθούν από τη δικηγόρο Σοφία Τρεκλή, που έφτιαξε αυτή την ανάλυση για το Babytips.gr και τους αναγνώστες μας.

 

Α. Που εφαρμόζεται η διαμεσολάβηση από σήμερα 15-1-2020;

Α.-α. Από σήμερα 15-1-2020 τίθονται σε ισχύ οι διατάξεις του Ν. 4640/2019 που αφορούν την ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης σε δικαστικές υποθέσεις.

Το μέτρο αφορά διαφορές οικογενειακού δικαίου (δηλαδή αγωγή συμμετοχής στα αποκτήματα, αγωγή διατροφής ανηλίκου τέκνου, αγωγή διατροφής συζύγου, αγωγή για την ρύθμιση της χρήσης της οικογενειακής στέγης, αγωγή δαπανών τοκετού και διατροφής άγαμης μητέρας, την αγωγή διατροφής της μητέρας από την κληρονομική μερίδα που έχει επαχθεί στο τέκνο που αυτή κυοφορεί κ.α.), εκτός από διαφορές σχετικά με το διαζύγιο, την ακύρωση γάμου, την αναγνώριση ύπαρξης ή ανυπαρξίας γάμου, την προσβολή της πατρότητας, την προσβολή της μητρότητας, την αναγνώριση ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει σχέση γονέα και τέκνου ή γονική μέριμνα, την αναγνώριση ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει ή είναι άκυρη η εκούσια αναγνώριση ενός τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του ή η εξομοίωσης του με τέκνο γεννημένο σε γάμο λόγω επιγενόμενου γάμου των γονέων του, καθώς και την προσβολή της εκούσιας αναγνώρισης, την αναγνώριση ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει ή είναι άκυρη υιοθεσία ή τη λύση της, την αναγνώριση ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει επιτροπεία.

Δηλαδή η πρώτη αυτή φάση της υποχρεωτικότητας αφορά σε οικογενειακές διαφορές, εκτός από αυτές των περιπτώσεων α΄, β΄ και γ΄ της παραγράφου 1, καθώς και της παραγράφου 2 του άρθρου 592 ΚΠολΔ.

 

Α.-β. Από 15-3-2020 το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί και σε διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία, έχουν ως αντικείμενο το αστικό (δηλαδή διαφορές από κληρονομιά, διαφορές από αγοραπωλησίες οικοπέδων, διαμερισμάτων διαφορές από προσβολή προσωπικότητας κ.λ.π.) και το εμπορικό (δηλαδή υποθέσεις που αφορούν διαφορές από τιμολόγια ή διαφορές για εμπορικό σήμα κλπ) και υπάγονται στο Πολυμελές Πρωτοδικείο ή υπάγονται στο Μονομελές Πρωτοδικείο, εφόσον η διαφορά είναι μεγαλύτερη των 30.000 ευρώ.

 

Β. Η αρχική πρώτη συνεδρία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική.

Στην παρούσα φάση δεν θα ξεκινά ο Δικαστής ούτε καν να σκεφτεί επί της αγωγής που τυχόν έχω καταθέσει και στείλει στον αντίδικό μου, για να βρω το δίκιο μου, εάν μαζί με τα έγγραφά μου δεν βάλω και το πρακτικό της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης.

Αξίζει λοιπόν να δούμε τι μας ζητάει ο νόμος για την διαμεσολάβηση να κάνουμε.

Πλέον όταν κάνω μια αγωγή, δηλαδή λέω σε έναν Δικαστή ότι κάποιος με αυτόν και με αυτόν τον τρόπο με αδίκησε και θέλω δικαστική προστασία για να βρω το δίκιο μου, π.χ. θέλω να λύσω μια υιοθεσία, θέλω να ζητήσω διατροφή από τον πρώην σύζυγό μου, θέλω να βαφτίσω το παιδί μου και δεν συμφωνεί ο πρώην σύζυγός μου, πρέπει:

Ή να επικοινωνήσω με τον άνθρωπο που έχω την διαφορά και να συνεννοηθώ να έχουμε ένα διαμεσολαβητή. Τότε ο διαμεσολαβητής επικοινωνεί με το άλλο ή τα άλλα μέρη με κάθε πρόσφορο μέσο, για να διαπιστώσει αν επιτυγχάνεται συμφωνία ως προς το πρόσωπό του και λαμβάνει σχετική έγγραφη έγκρισή τους.

Ή να απευθυνθώ σε διαμεσολαβητή που διαλέγω εγώ μόνος μου. Στην περίπτωση αυτή, ο διαμεσολαβητής επικοινωνεί με το άλλο ή τα άλλα μέρη με κάθε πρόσφορο μέσο, για να διαπιστώσει αν επιτυγχάνεται συμφωνία ως προς το πρόσωπό του και λαμβάνει σχετική έγγραφη έγκρισή τους. Αν όμως δεν μπορέσουμε να συνεννοηθούμε τότε διορίζεται διαμεσολαβητής από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης με επιμέλεια αυτού που κάνει την αγωγή.

 

Γ. Τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται αυτή η επιβολή της διαμεσολάβησης.

Και αν μου ήρθε αγωγή και πρόσκληση για διαμεσολάβηση αλλά εγώ δεν θέλω να πάω γιατί έτσι κάνω κέφι έγινε κάτι; ΕΓΙΝΕ.

Ο νομοθέτης προβλέποντας ότι μπορεί να υπάρχουν αντιδράσεις είτε από τους ενάγοντες είτε από τους εναγόμενους, έδωσε την δυνατότητα στον Δικαστή που επιλαμβάνεται της υποθέσεως να μπορεί να επιβάλει στο μέρος που δεν ήρθε στην πρώτη υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης, παρότι έχει κληθεί, χρηματική ποινή από 100 -500 ευρώ, αναλόγως της εν γένει συμπεριφοράς του και των λόγων μη προσέλευσης καθώς και να επιβάλει τα έξοδα της διαμεσολάβησης που έκανε ο αντίδικός του σε αυτόν!

Οι συνέπειες και για τον ασκήσαντα την αγωγή αλλά και γι’αυτόν που λαμβάνει μια αγωγή είναι δυσβάστακτες, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, γιατί χωρίς το πρακτικό της αποτυχίας της αρχικής πρώτης συνεδρίας διαμεσολάβησης ο εκάστοτε Δικαστής δεν θα ασχολείται καν με την υπόθεση που έχει μπροστά του.

Άρα η διαμεσολάβηση πλέον, ως προς την πρώτη αρχική της συνεδρία, και η υποχρεωτικότητα της, είναι ένα ΓΕΓΟΝΟΣ το οποίο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε.

 

Δ. Διαδικασία, υποχρεωτική παράσταση δικηγόρου.

Η πρώτη υποχρεωτική αρχική συνεδρία, που μπορεί να καταλήξει και σε πρακτικό αποτυχίας, γίνεται εντός 20 ημερών από την ημέρα που ανέλαβε ο διαμεσολαβητής.

Άρα ετοιμάζω την αγωγή μου, (στην πράξη ο δικηγόρος που με εκπροσωπεί) ενημερώνω τον διαμεσολαβητή που έχω επιλέξει και είτε με αυτόν διαμεσολαβητή είτε με δύο ξεχωριστούς διαμεσολαβητές, προχωράω στην πρώτη αρχική υποχρεωτική συνεδρία διαμεσολάβησης. Εκείνη την ημέρα έχω μαζί μου τον δικηγόρο μου, ο οποίος εκδίδει για να παρασταθεί γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών. Αν συνεννοηθούμε υπογράφουμε πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης ή συμφωνούμε να βρεθούμε μια άλλη μέρα. Αν δεν συνεννοηθούμε υπογράφουμε πρακτική αποτυχίας και προχωράμε τον δρόμο του Δικαστηρίου.

 

Ε. Πρόβλεψη νομοθέτη για επανεκτίμηση και αναθεώρηση μετά την πρώτη διετία.

Ο ίδιος ο νομοθέτης γνωρίζοντας ότι αυτή είναι μια νέα διαδικασία αναφέρει στον Ν. 4640/2019 ότι μετά την πρώτη διετία εφαρμογής του νέου αυτού θεσμού, θα πρέπει να γίνει επανεκτίμηση ως προς τον τρόπο εφαρμογής του και να βελτιωθεί ο όλος θεσμός της διαμεσολάβησης. Συνεπώς είμαστε σε ένα πρωταρχικό στάδιο και αναμένονται εξελίξεις …..